Raj utracony

Monumentalny poemat epicki w dwunastu ksiegach, opisujacy upadek pierwszych ludzi, których grzech staje sie wina calej ludzkosci. Autor bazuje na trzech fragmentach z Pisma Swietego, ale czerpie tez z mitologii greckiej (np. z tematu wystapienia tytanów przeciwko Jowiszowi). Na poczatku czasu, w wyniku wojny na niebie miedzy Szatanem a Bogiem, Adam i Ewa zostaja wygnani z Raju (w pózniejszym wydaniu kobieta zostaje uwiedziona przez Szatana).
W utworze znajduja odzwierciedlenie prywatne poglady Miltona oraz XVII-wieczna mentalnosc, chocby w kwestii podrzednosci kobiety wobec mezczyzny. Kilka lat pózniej Milton napisal "Raj odzyskany", który mozna traktowac jako kontynuacje pierwszej czesci. Epos stal sie inspiracja dla artystów róznych dziedzin - William Blake stworzyl akwarele przedstawiajace sceny z utworu, a Krzysztof Penderecki napisal opere pod tym samym tytulem.
John Milton (1608-1674) - angielski poeta i pisarz, zaangazowany w wojne domowa po stronie sil Olivera Cromwella. Mimo slepoty tworzyl aktywnie do konca zycia, na przyklad dyktujac utwory swoim córkom. Swietnie wyksztalcony (ukonczyl Uniwersytet Cambridge, znal kilka jezyków) syn londynskiego notariusza wedlug planów rodziny mial zostac anglikanskim duchownym. Wybral jednak droge literata, który swoim piórem krzewi wiare protestancka.
Po nieudanym, zawartym z przyczyn majatkowych malzenstwie z 16-letnia Mary Powell napisal cztery traktaty o dopuszczalnosci rozwodów. Jego najslynniejszym dzielem jest poemat epicki "Raj utracony" o upadku pierwszych ludzi.