Op zee

Het leven heeft geen zin. Onze instincten bedriegen ons. Er is veel meer ongeluk dan geluk op aarde. Het beste is niet geboren te zijn. Wie geen zin heeft om deze overtuigingen vertaald te zien in onderkoelde romans, houdt zich beter ver van het werk van Marcellus Emants. In "Op zee" gaat de schrijver Satis aan boord van een boot met bestemming De Oost. Hij is een rijke edelman die niet voor zijn werk reist, maar louter om zijn leven te overdenken.
En wat hij overdenkt is somber: een eenzame jeugd, een vreselijke studietijd in Leiden, een moeilijk bestaan als auteur, een huwelijk als een som van misverstanden. Zijn vrouw is overleden en Satis staat er weer alleen voor. Ook zijn schrijverschap is geen bron van trots meer. Satis zit gevangen tussen onrust en verveling, tussen Boeddhistische onthechting en gitzwart pessimisme. En de lezer krijgt een gelegenheid om zijn geest scherp te slijpen aan de grote levensvragen.
Door de beperkte omvang is deze roman een uitstekende introductie tot Emants' werk en overtuigingen. Marcellus Emants (1848-1923) was een Nederlandse schrijver. Zijn bekendste roman, "Een nagelaten bekentenis", is sinds verschijning in 1894 doorlopend in druk geweest en werd in alle grote Europese talen vertaald. Hij kon het goed vinden met de Tachtigers, maar maakte bezwaar tegen hun bloemrijke stijl van schrijven: zelf hield hij het liever sober en realistisch.
Hij was een naturalist, met veel oog voor sprekende details en de donkere kanten van het leven.