Muhakemat Şerh ve İzahı

Elinizdeki Muhakemat kitabi, Bediüzzaman Said Nursî'nin 1911 yilinda kaleme aldigi nadide eserlerinden biridir. Eser, aslinda Üstad'in da belirttigi gibi Isaratü'l-I'caz tefsirinin bir girisi ve mukaddimesi olarak kaleme alinmistir. Türkçe Muhakemat veya Saykalü'l-Islâmiyet olarak yayinlanan eserin Arapçasi da yine ayni yillarda (1911-1912) Reçetetü'l-Ulema veya Reçetetü'l-Havas (Alim ve Seçkinlerin Sifasi) olarak nesredilmistir. Üstad, bu kitabina Reçetetü'l-Ulema (Alimler için tibbî reçete) adini koyarken özellikle çagdasi bulunan alimlerin, kitabin muhtevasini teskil eden konulari dikkatli bir sekilde okumalari gerektigine isaret etmis oluyor.
Kitap, o döneme kadar Islâm ulemasinca yazilan tefsir, kelam ve sair kitaplarda yer almis yanlis birtakim düsüncelere, yorum ve degerlendirmelere yol açmis olan konu ve rivayetleri ilmi metotlarla tahkik edip akil süzgecinden geçirdikten sonra okuyucuya sunmaktadir. Ayni sekilde Bati felsefe ve kültür kaynaklarindan Islâm filozoflarina intikal etmis bulunan birtakim düsünce ve görüsleri de yine Islâm akidesinin ince ayarindan geçirerek, Kitap ve Sünnet isiginda olanca berrak sekliyle evlad-i zamanin istifadelerine arz etmektedir. Kitapta islenen konular tamamiyla ilim ve irfan sahiplerini muhatap almaktadir.
Islâm akidesine saldirida bulunanlara karsi ince, lâtif ve hikmetli bir üslup ve dil kullanilarak ikna edici cevaplar verilmektedir. Ancak kitap, yer yer Islâm kültür birikimine sahip olanlari da asan bir seviyede olup, özellikle belli konularda ihtisas sahibi olanlara hitap etmektedir, denilse yanlis olmaz saniriz. Nitekim Üstad Bediüzzaman Said Nursî de ayni noktalara isaret ederek, bu kitabin anlasilmasinin pek kolay olmadigini zikrederek, Arapça Muhakemat'in girisinde tenbih basligi altinda su uyariyi yapmaktadir: "Ey Reçetetü'l-Havas (Seçkin alimler için reçete) diye anilan bu kitabi mütalâa eden kisi! Her seyden önce sana gereken, bu kitabi okurken acele etmemendir.
Bilmedigin veya anlamadigin hususlari ise bilenlere sorman gerekir."