Lei roges dou Miegjorn - Tome 1, La revolucion

Li Roges dau Miegjorn es lo primièr libre de la trilogia del meteis nom de Fèliç Gras, e es lo sol libre d'aquela trilogia editat del temps de l'autor, en 1896. Los autres dos, « La Terror » e « La Terror Blanca » esperaràn lo sègle XXI per èstre editats en occitan per « Prouvènço d'Aro ». L'autor, jovenòt, aviá conegut Pascau, un vièlh sabatièr que, plan jove, « montèt » a París ambe lo Batalhon Marselhés en 1789.
Lo roman li balha la paraula que servís d'entrada a l'epopèa revolucionària. La « montada » cap a París es a l'encòp un roman d'aventuras e una evocacion poderosa del vam revolucionari. Dins aquel roman istoric - lo primièr en occitan - daissa passar un buf istoric plan fòrt que l'autor a l'engenh de pénher los tablèus animats per la multitud. Lo raconte avança a travèrs de scènas grandiosas ritmadas pels cants revolucionaris.
Viatge de « Tres cènts lègas au pas de carga » entrecopat per las aventuras d'un amor d'enfança entre Pascalet e Adelina - dròlla d'un marqués - secutats totes dos per de bregands que se vòlon apropriar los bens de la dròlla aprèp aver assassinat son paire. La lenga de l'autor, populara e pintoresca, conven remirablament a-n aquela cronica dels batalhons dels « Roges dau Miegjorn » fogosa e colorada. Fèliç Gras (1844-1901), nascut a Malamòrt (Vauclusa) e mòrt en Avinhon.
Notari, es ligat als felibres republicans, a l'Escòla Marselhesa e al Felibritge Roge. Es un dels « Roges dau Miegjorn ». Capolièr del Felibritge de 1891 a 1901, influenciarà mai las generacions joves coma capolièr que coma escrivan. Dins son òbra poetica, Lo Romancero Provençau (1887) es l'obratge mai capitat per sa beutat folclorica e son ritme. Podèm citar Li Carboniers (1876) e Tolosa (1882). A costat dels Roges dau Miegjorn, cal citar Li Papalinas (1891), ont trobam de racontes de la vida avinhonenca del temps dels Papas, una evocacion de la Comtessa de Dia e una legenda medievala.